پشم گوسفند از گذشته تا به حال بسیار مورد استفاده بشر برای تامین لباس و پوشاک قرار گرفته و به عنوان یک ماده مفید و کاربردی شناخته می شود.پشم گوسفند به دلیل ویژگی های فیزکی و شیمیایی و کاربردی که دارد، همواره در صنعت نساجی مورد استقبال می باشد.
ویژگی های پشم گوسفند
جنس پشم از پروتئین و کراتین است که در ناخن ها،شاخ ها و لایه های خارجی پوست نیز یافت می شود.
الیاف مورد اسفاده انسان به دو دسته طبیعی و مصنوعی تقسیم بندی می شود . الیاف مصنوعی شامل انواع الیاف پلیمری و غیر پلیمری است اما الیاف طبیعی به چند دسته گیاهی (سلولزی)،معدنی (آزبست) و حیوانی تقسیم می شوند.
نژاد گوسفندهای پشمی
انواع مختلفی از نژاد گوسفندی در جهان وجود دارد که هر کدام ویژگی ها و خصوصیات مربوط به خود را دارند و دارای یک نوع پوشش خاص هستند به همین دلیل گوسفندان از نظر نوع پشم به چند دسته پشم ظریف،متوسط،ب لند،پشم آمیخته،پشم قالی تقسیم بندی می شوند.
- گوسفندان پشم ظریف :
قطر پشم این نوع از گوسفندان بین ۱۷-۲۳ میکرون و طول دسته الیاف آنها بین ۵ تا ۱۰ سانتی متر است.این نوع از گوسفندان پشم ظریف بیشتر از نژاد مرینوس هستند.میزان پشم آنها در حدود ۴ کیلوگرم می باشد.
- گوسفندان پشم متوسط :
پشم این نوع از گوسفندان ضخیم تر و درخشان تر می باشد و راندمان بالاتری نیز دارند.
- گوسفندان پشم ب لند :
گوسفندان پشم ب لند به طور متوسط الیافی بین ۳۶-۵۰ میکرون دارند و طول این الیاف بین ۱۵ تا ۳۷ سانتی متر است.
- گوسفندان پشم آمیخته :
ظرافت و نازکی پشم این دسته درحدود گوسفندان پشم متوسط است ولی از طول بیشتری برخوردار هستند.
- گوسفندان پشم قالی :
پشم این دسته ترکیبی از چند نوع الیاف دیگر است . تارپشم حقیقی،الیاف مدولائی (هتروتیپ)،الیاف کمپ بخش های این دسته را تشکیل می دهند.
برداشت و چیدن پشم گوسفندان و دام ها
پشم گوسفندان و دام ها را باید در طول سال حداقل یکبار چید. طول و کیفیت پشم با توجه به عوامل ژنتیکی ،محیطی و نرخ رشد تعیین می شود. در بعضی مناطق می توان شاهد این مورد بود که پشم چینی دوبار در سال اتفاق می افتد.مزیت این کار بازگشت سریع تر سرمایه و تمیز بودن پشم از خاک و خار و خاشاک است . همچنین باعث افزایش احتمال قدرت تولید مثل در زمان های جفت گیری می شود.
نکات چیدن پشم گوسفندان و انواع دام
- پشم چینی بیشتر به وسیله دوکارد،قیچی،مواد شیمیایی ،پشم چین های دستی و انواع ماشین های برقی و موتوری انجام می گیرد.
- در زمان چیدن پشم، با توجه به دمای محیط و آلودگی های موجود در پشم گوسفندان، یک تا دو روز قبل از چیدن گوسفندان را کاملا شسته و گیاهان چسبیده به پشم را جدا کنید.گرده شویی باعث می شود که پشم گوسفندان راحت تر کوتاه شوند و به دستگاه برقی در صورت استفاده آسیب وارد نشود.
خواص،ویژگی ها و کاربرد پشم گوسفند و انواع دام ها
کاربرد و خواص پشم بیشتر درصنعت پوشاک و نساجی است ولی از این ماده مفید در صنایع دیگر مانند پارچه بافی و قالی بافیاستفاده می شود. علاوه بر این موارد پشم گوسفندان در تهیه انواع نمد،کلاه و پوتین کاربرد دارد.
در مورد ویژگی ها و کاربرد های پشم گوسفند می توان به موارد زیادی اشاره کرد اما چربی پشم یکی از مهم ترین محصولات دامی است که کاربر های فراوانی دارد.
پشم گوسفند دارای خواص ضد باکتری و ضد میکروبی است که مانع رشد کپک ها و باکتری ها می شود این بدان معناست که لباس های پشمی نیازی به شستشوی منظم ندارند و بر خلاف الیاف مصنوعی پس از استفاده مجدد بوی تازگی می هند.
پشم در برابر لکه ها مقاوم است :
پوشش بیرونی پشم به دفع مایعات کمک می کند و در این نوع لباس ها لکه های کم تری نسبت به سایر لباس ها ایجاد می شود.
پشم با دوام است :
کشش طبیعی الیاف پشم بسیار خوب است و پارچه و لباس های ساخته شده از این جنس احتمال پاره شدن کم تری را دارند والیاف پشمی می توانند شکل خود نسبت به سایر الیاف، بهتر حفظ کند.
لباس های پشمی شما را در زمستان سرد و در تابستان گرم نگه می دارد :
پشم یک ماده شگفت انگیز در تنظیم دمای بدن است. در زمستان عایق پشم ،هوا گرم و خشک را در بدن حفظ می کند و در تابستان گرما و رطوبت بدن را بیشتر دفع کرده و باعث خنکی بدن می شود.
